Orang Belanda of neusaap

Orang Belanda ofwel de "Mens die lijkt op Nederlanders" is de naam die ze in Maleisië gebruiken voor de neusaap, waarom eigenlijk en hebben ze gelijk? Kijk en oordeel zelf. Neusapen zijn bijzondere dieren, waar komen ze vandaan en waar kun je ze in Nederland bekijken.

Wat is een Orang Belanda of neusaap:

De neusaap is de grootste Aziatische slankaap. De slankapen zijn verdeeld over twee families: de Afrikaanse franjeapen en Aziatische langoeren, tot die laatste categorie behoort ook de neusaap.

neusaap

Hoe ziet de neusaap eruit:

De neusaap heeft een lange staart, bijna net zo lang als zijn hele lichaam. Volwassen vrouwtjes zijn ongeveer 54 cm en mannetjes kunnen wel 76 centimeter groot worden. De vrouwelijke dieren kunnen ongeveer 10 kilo wegen en mannetjes wel 20 kilo.

Het is een bijzondere verschijning met zijn lichtoranje vacht op de kruin zelfs oranjerood, het gezicht is bleek beige en bij de jongen blauw van kleur. Ze hebben grijze poten en witte staart. De dieren hebben een heel lang spijsverteringskanaal, waardoor ze een heel opvallend dikke buik hebben. Maar het allerbelangrijkste kenmerk is natuurlijk de neus. Hebben de jonge neusapen een bijna menselijke neus, bij de vrouwtjes wordt het al een behoorlijke grote en de mannetjes zijn voorzien van een heel erg grote vooruitstekende snufferd.

neusaap

Kleurplaat via Schoolplaat.com

Waar leeft dit dier:

Oorspronkelijk komt de neusaap voor in de wouden van Borneo. Ze leven meestal in vrij grote familie groepen, vaak wel zestig dieren, soms zie je ook groepjes vrijgezelle mannetjes.
Ze bestrijken een royaal leefgebied van soms wel 130 hectare, waar ze hun voedsel vergaren. De neusaap leeft meestal in rivierbossen en kustbossen, zoals de mangroves. Deze apensoort kan erg goed zwemmen, ze hebben zwemvliezen tussen de tenen. Ze moeten ook regelmatig zwemmen, doordat de bossen waar ze leven, regelmatig overstromen. Ook is hij heel handig in het rechtop door ondiep water waden.

Wat eet de neusaap:

De neusaap heeft een heel speciaal dieet, hij eet alleen bladeren, vruchten en bloemen. De groene blaadjes van de mangrovebomen zijn onontbeerlijk in zijn menu. Ander voedsel zoals fruit kan dodelijk zijn voor deze apen. De neusapen kunnen hun voedsel herkauwen, ze kunnen dus vrij snel een grotere hoeveelheid eten en dat later herkauwen.

Waar komt de naam Orang Belanda vandaan:

De Maleise bevolking bedacht de naam Orang Belanda, wat “Mens die lijkt op Nederlanders” voor deze dieren, omdat ze gelijkenis dachten te zien met de eerste scheepslui en missiepaters die op Borneo kwamen. Deze zeelui en missionarissen hadden voor hun begrippen ook een bolle buik en grote lange neus.

De neusaap wordt bedreigd:

Doordat er veel bos wordt gekapt om plaats te maken voor oliepalmplantages, wordt het leefgebied van de neusaap steeds kleiner. De neusaap wordt hierdoor, net als de Borneo orang-oetan en de Borneo dwergolifant met uitsterven bedreigd. Waren er in 1976 nog zo’n 7500 neusapen langs de kust van de zuidelijke staat Sarawak, nu zijn er nog minder dan 1000. In het noorden van Borneo in de regio Sabah leeft nog een populatie van 2000 dieren, op de rest van het eiland komen verder nog wat kleine groepen voor. Sinds 2006 is er ook een organisatie Proboscis Monkey die zich inzet voor het behoud van deze apen soort.

Neusapen in Nederland?

Sinds 26 juli van 2011, kunnen we deze bijzondere dieren zien in onze Nederlandse dierentuin Apenheul. Door zijn heel speciale dieet is het erg moeilijk om deze dieren in gevangenschap te houden. In Zuidoost –Azië, hun oorspronkelijk leefgebied, worden er wel enkele in gevangenschap gehouden. Ook in de Bronx Zoo van New York City, leefden een aantal jaren een groepje van deze dieren. In andere westerse dierentuinen zijn ook wel pogingen gedaan om de neusaap te houden, maar ze stierven doordat er niet genoeg kennis was over het voedsel dat deze dieren nodig hebben.

neusaap

Nu is ons Apeldoornse dierenpark, de Apenheul het enige park buiten Azië, waar deze neusapen te zien zijn. Vanuit Singapore zijn 3 mannetjes apen ingevlogen, omdat de temperaturen hier veel lager zijn als in hun eigen omgeving, blijven ze voorlopig in de binnen verblijven. Vooralsnog maken de dieren het goed en met de kennis die er nu is over hun speciale dieet, worden er geen moeilijkheden verwacht.


Afbeeldingen zijn rechtenvrij via  pxhere en pixabay

#OrangBelanda #aap #neusaap #dieren

(Dit blog plaatste ik eerder tijdelijk  op Tallsay met behoud van auteursrecht nov 2016)